Nếu bạn đã từng ăn hạt sen tươi chắc chắn sẽ biết được vị ngọt ngậy và bùi của nó .Từ xưa đến nay, hạt sen là lựa chọn ưu tiên của nhiều chị em nội chợ, nhờ vào ưu thế về mùi vị, màu sắc và dưỡng chất. Đây là một trong những nguyên liệu để tạo nên nhiều món ăn giàu dưỡng chất cho sức khỏe và có tác dụng hiệu quả trong chăm sóc sắc đẹp rất hiệu quả.
Dựa theo những số liệu công bố của Mỹ trên tờ tạp chí Dinh dưỡng cho biết hạt sen rất giàu dinh dưỡng, protein, magie, kali, photpho trong khi hàm lượng cholesterol, natri và mỡ bão hòa lại rất thấp, có tác dụng tốt cho sức khỏe con người.
Trên thực tế, theo nghiên cứu của các nhà dinh dưỡng thì hạt sen có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe cụ thể như việc dùng hạt sen để chữa bệnh mất ngủ, bệnh trầm cảm, dùng hạt sen để bồi dưỡng cho phụ nữ sau sinh và điều hòa kinh nguyệt…. Ngoài ra hạt sen còn có công dụng làm đẹp rất hiệu quả đối với chị em phụ nữ.
1. Một số công dụng “vàng” của hạt sen.
1.1 Chữa mất ngủ
Chữa mất ngủ là một trong những lợi ích nổi bật của hạt sen. Hạt sen luôn được xem là một trong những vị thuốc xuất hiện nhiều trong các thang thuốc bắc giúp trị liệu chứng mất ngủ và thần kinh suy nhược vô cùng hiệu quả. Theo Đông y hạt sen có tính bình, vị ngọt và thanh mát nên các món ăn từ hạt sen sẽ giúp cơ thể an thần tốt, hạ huyết áp, tạo được giấc ngủ ngon, tinh thần được thư thái hơn.
Khi chế biến hạt sen bạn cần lưu ý, loại bỏ tâm sen vì mầm xanh này có thể gây nên vị đắng làm mất vị ngon của món ăn. Tuy nhiên, nếu sử dụng để chữa chứng mất ngủ nặng thì nên để lại thành phần quan trọng này. Hạt sen nấu cùng long nhãn tạo thành một món giúp chữa chứng mất ngủ, khó ngủ cực kì hiệu quả.
1.2. Chữa bệnh đau đầu
Trong thành phần của hạt sen ngoài vitamin A, B6, protein, canxi, sắt,…hạt sen còn chứa nhiều protid, glucid, vitamin PP VÀ vitamin C nên được sử dụng để chữa đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu rất hiệu quả.
Theo Đông y, để chữa bệnh đau đầu có thể kết hợp hạt sen với một số vị thuốc hoặc nguyên liệu khác sẽ làm tăng dược tính của hạt sen. Sự kết hợp giữa hạt sen, long nhãn, nhân trần, thục quy, đậu xanh, táo tàu… sẽ tạo lên một bài thuốc chữa đau đầu rất hiệu nghiệm.
1.3. Làm đẹp và chống lão hóa da
Ngoài công dụng chữa đau đầu và chữa mất ngủ thì trong hạt sen còn có chứa nhiều chất chống oxy hóa, những chất này có tác dụng ngăn chặn sự hủy hoại của các gốc tự do rất hiệu quả, bảo vệ tế bào và ngăn ngừa được sự lão hóa sớm (Theo nhiều nghiên cứu của y học cổ truyền Ấn Độ ). Hơn thế nữa, hạt sen còn chứa một loại enzym tên là L-isoaspartyl methyltransferase, đây là một loại enzyme có tác dụng hàn gắn và phục hồi những tổn thương dưới da, giúp da luôn tươi trẻ, giữ mãi nét khỏe đẹp.
Với ưu điểm chứa nhiều canxi, photpho, lipid, glucid nên hạn sen có thể dùng để tẩy các tế bào da đã chết và đả thông kinh mạch và giúp khí huyết lưu thông giúp cho làn da luôn trắng hồng, mịn màng. Nếu bạn tích cực sử dụng hạt sen thường xuyên sẽ giúp da đẹp, ngăn ngừa mụn mọc, dưỡng tóc đen, bóng đẹp, ít bị gãy rụng và lâu bạc.
1.4. Cải thiện vòng 1 sau sinh
Với những phụ nữ sau sinh để thực hiện chức năng làm mẹ thì hiện tượng vòng một chảy xệ, mất cân đối là nỗi lo chung của hầu hết chị em phụ nữ. Để cải thiện kích thước của hai trái đào tiên đôi giúp chúng trở nên săn chắc hơn các thầy thuốc đông y cho biết, chị em có thể bổ sung hạt sen vào bữa ăn hằng ngày của mình để vòng một nhanh được cải thiện.
Bạn có thể thực hiện món ăn từ hạt sen kết hợp với nhân sâm, táo đỏ và đậu nành là bài thuốc giúp vòng 1 của chị em trở về thời xuân sắc.
1.5. Giúp trẻ phát triển trí não và trở nên thông minh hơn.
Hạt sen rất giàu canxi, photpho, đạm, vitamin A, B6, protein,…Nếu bạn tích cực sử dụng hạt sen để bồi bổ cơ thể trong thời kỳ thai nghén thì cực kỳ tốt cho bào thai. Khi ở giai đoạn thai nghén việc ăn hạt sen sẽ có tác dụng ích tâm, bổ thận, an thần, ích trí,… rất tốt cho sự phát triển thần kinh và trí não của thai nhi.
Do đó, nếu bạn đang mang bầu hãy thường xuyên ăn hạt sen hơn giúp các bé sinh ra vừa khỏe mạnh vừa thông minh. Có thể chế biến hạt sen kết hợp cùng nhiều nguyên liệu để chống ngán như: cháo gà đen hạt sen, móng giò hầm hạt sen,…hoặc các món chè hạt sen.
1.6. Bồi dưỡng sức khỏe
Hạt sen có hàm lượng vitamin và dưỡng chất có tương đối cao, ngoài công dụng dụng chữa bệnh, hạt sen còn được dùng để bồi bổ sức khỏe với những người vừa ốm dậy, người vừa trải qua phẫu thuật, phụ nữ sau sinh… Một số món ăn có giá trị bồi bổ cơ thể rất tốt như: chân giò hầm hạt sen,chè hạt sen, chè hạt sen đậu xanh, canh gà hầm hạt sen, …vừa giúp thanh nhiệt, ngon miệng lại có giá trị dinh dưỡng cao.
2. Bí quyết lựa chọn được hạt sen chuẩn
Để mua được hạt sen ngon, mềm, thơm phức để làm sữa và làm nhiều món ăn khác trong mùa sen chị em có thể áp dụng bí quyêt sau:
Mùa hè là mùa của hạt sen, tranh thủ những ngày hè hạt sen tươi được bán nhiều, đài sen tươi, ngọt, nhanh mat, hầu như bà nội trợ nào cũng mua về nấu chè hoặc dự trữ để ăn dần. Vậy hạt sen như thế nào là đạt chuẩn?
Vào chớm hè, tại các chợ, các tiểu thương đã lác đác bán hạt sen tươi hoặc đài sen tươi. Vì là đầu mùa chưa có nhiều người bán nên hạt sen được bán với giá khá cao, khá đắt hàng. Do hạt sen có nhiều công dụng tốt với sức khỏe và làm được các món ăn khác nhau nên bà nội trợ nào đi chợ gặp cũng đều mua hạt sen.
2.1.Nên chọn mua hạt sen tươi tại các đầm sen
Khi mua hạt sen, để chất lượng nhất bạn nên đến mua hạt sen tươi tại các đầm sen. Vì những đài sen vừa mới hái độ ngọt không gì bằng, bạn có thể tha hồ lựa chọn.
Ngoài ra bạn có thể mua lại của các tiểu thương kinh doanh hạt sen tươi tại các chợ cóc, của người bán rong trên các đường phố . Tuy nhiên, nếu mua được hạt sen tại đầm thường rẻ hơn nhiều vì bạn được mua được với giá gốc.
Theo giá bán tại các chợ,thông thường 1kg hạt sen khi chưa bóc vỏ có giá 70 ngàn đồng/1kg. Còn hạt sen tươi sau khi bóc vỏ có giá đắt gấp đôi, khoảng 140 ngàn đồng/kg. Hạt sen tươi đã tách tâm sen được bán giá khoảng 165 – 175 ngàn đồng/kg.
2.2.Nên mua hạt sen đen về tách vỏ
Khi mua hạt sen bạn không nên chọn loại hạt sen đã tách vỏ. Ngược lại, nên chọn những hạt sen đen về tách vỏ vì lúc này hạt đã chín già, sau đó bỏ tâm sen. Bạn không cần rửa mà phơi ngay hạt sen dưới trời nắng.
Khi hạt đã khô, bạn có thể cho vào lọ thủy tinh, để nơi khô ráo, thoáng mát. Như vậy, mua hạt sen đen chưa tách vỏ về vừa được lợi về giá mua rẻ hơn vừa được có thêm tâm sen để sử dụng mà lại sạch sẽ. Tuy nhiên, bạn sẽ mất công tách vỏ.
2.3.Nên chọn những hạt sen đã già
Khi mua hạt sen tươi, bà nội trợ nên mua những hạt sen đã già. Những hạt đã già sẽ căng tròn, phía ngoài có màu trắng ngà hoặc vàng đậm.Tuyệt đối không nên mua những hạt sen còn non.
Những hạt đã già khi nấu lên những loại hạt này lên sẽ có mùi thơm đặc trưng. Đặc biệt, những hạt sen này rất bở, không bị sượng ăn rất thơm ngon.
2.4.Nên mua hạt sen vẫn còn tâm sen
Khi quan sát hạt sen chúng ta thấy, trong hạt sen tươi gồm hai thành phần là hạt và tâm sen. Búp trong giữa hạt sen nhỏ,màu xạnh được gọi là tâm sen. Tâm sen này có tác dụng chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh, an thần rất tốt.
Nếu chỉ mua hạt sen đã bỏ tâm sen đi tức là bạn đã bị mất đi một công dụng lớn của hạt sen. Theo đó, hạt sen sẽ không có tác dụng chữa mất ngủ mà chỉ có tác dụng chữa bệnh tiêu hóa. Do đó, nếu bạn mua hạt sen sấy khô cũng nên chọn mua loại hạt sen còn giữ nguyên tâm sen.
2.5.Nên biết cách bảo quản hạt sen tươi đúng cách trước khi mua về
Nếu bạn chỉ mua một ít hạt sen để ăn ngay trong ngày thì không cần lo cách bảo quản. Tuy nhiên, nếu bạn mua với số lượng nhiều hạt sen tươi về ăn dần thì phải có phương pháp bảo quản thật tốt để có hạt sen ăn quanh năm.
Để bảo quản hạt sen được lâu, chị em có thể mua hạt sen về, bóc vỏ hạt sen lấy nhân ( không được rửa, rồi dùng tăm để lấy tâm sen ra. Lưu ý, cần tách tâm hạt sen ra trước, rồi mới đem hạt sen đi phơi khô trong nắng to. Phơi hạt sen thật khô, để nguội rồi mới cho vào lọ sạch đậy kín để dùng ăn dần. Những ngày trời nắng to, thỉnh thoảng bạn lại mang hạt sen ra phơi lại để tránh bị ẩm mốc đảm bảo hạt luôn khô tuyệt đối.
Ngoài ra, bạn có thể mua hạt sen tươi về bóc bỏ vỏ, bỏ tâm (tuyệt đối không rửa). Bạn hãy gói thật kỹ cho vào tủ đá. Khi muốn ăn thì mang đi hấp lại trước khi chế biến món ăn.
3. Một số lưu ý khi ăn hạt sen
Nếu bạn hay bị đầy bụng, khó tiêu thì không nên ăn hạt sen.
Người mắc bệnh tim hạn chế ăn hạt sen và tim sen vì lượng alkaloid có thể dẫn đến đột quỵ nếu ăn quá nhiều.
Khi ăn hạt sen để chữa mất ngủ thì hãy giữ lại tim sen.
Tim sen tươi cần qua chế biến nếu không có thể gây ngộ độc .
Ăn quá nhiều hạt sen không tốt cho sức khỏe có thể gây rối loạn nhịp tim, rối loạn kinh nguyệt và giảm ham muốn tình dục.
4. Công thức làm sữa hạt sen
4.1. Nguyên liệu làm sữa hạt sen
- Hạt sen còn tươi : khoảng 200 gam đến 250 gam. Đường cát trắng: 1 bát con Nước đun sôi để nguội: thật sạch khoảng 2 lít.
4.2. Quy trình làm sữa hạt sen cụ thể như sau
Bước 1: Khi hạt sen còn trên bắp. Bóc hạt sen khỏi bắp sen sau đó bạn lấy hết tâm sen ra và rồi rửa sạch, tâm sen bạn có thể sử dụng để hãm trà sen hoặc phơi khô sắc thuốc bắc rất tốt cho sức khỏe.
Trường hợp bạn đã mua hạt sen bóc sẵn vỏ và bóc hết tâm rồi thì chỉ việc mang đi rửa sạch để cho ráo nước.
Bước 2: Dùng máy xay sinh tố xay nhừ hạt sen: cách xay hạt sen làm sữa như sau: chia hạt sen làm 2 phần, mỗi phần 100gam (vì bạn dùng 200 gam làm nguyên liệu trước đó), mỗi lần xay với 1 lít nước sạch đun sôi để nguội đã được chuẩn bị ở trên.
Bước 3: Lọc bã sau khi xay: Hạt sen sau khi say nhuyễn bạn dùng màng lọc (hay thìa lọc chuyên dụng, bạn cũng có thể dùng khăn sạch để lọc) để lọc tách phần bã ra.
Bước 4: Nấu sữa hạt sen : Sau khi lọc xong, bạn sẽ được nồi sữa hạt sen tầm 1,5 lít .
Tiến hành cho nồi sữa hạt sen lên bếp để nấu: đun thật nhỏ lửa, trong quá trình đun bạn thường xuyên ngoáy đều để tránh bị quánh dưới đáy nồi, vừa đun vừa bổ sung thêm đường trắng vào nhé, tùy khẩu vị của gia đình bạn mà cho lượng đường vừa phải. Khi nồi sữa sôi tầm 10 phút thì tắt bếp.
Bước 5: Sau khi đã hoàn thành bước nấu sữa hạt sen thì bạn bắc nồi xuống để cho thật nguội, khi nguội rồi thì bạn múc cho vào bình hoặc vào chai (tốt nhất là cho vào bình thủy tinh) và để vào trong tủ lạnh dùng dần.
Bạn có thể dùng sữa hạt sen khi đang còn ấm hoặc thêm đá cho mát.
Cách sử dụng sữa hạt sen: Sữa hạt sen là thức uống giàu dinh dưỡng rất tốt trong ngày hè nóng bức, rất tốt cho người bị mất ngủ, giúp da luôn căng, mịn và đẹp, chống lão hóa. Bạn có thể uống sữa khi còn ấm khi cơ thể đang mệt mỏi. Còn để giải khát thì bạn nên để sữa trong tủ mát sẽ ngon hơn là cho đá vào vì sữa không nhạt đi vì bị loãng.
Trên đây là công thức nấu sữa hạt sen tại nhà cực kì đơn giản. Với thức uống giàu dưỡng chất này sẽ giúp các bạn chăm sóc tốt hơn cho sức khỏe khi mùa hè đang đến gần.
